Davadan Feragat: HMK Madde 307
Davadan feragat Ne Demek?
Bir davacının devam eden bir davadan kendi isteğiyle vazgeçmesi anlamına gelir ve Ülkemizde Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) Madde 307’de düzenlenmiştir. Bu kavram, özellikle hukuk davalarında çözüm süreçlerini yakından ilgilendiren bir konudur. Yazının devamında davadan feragatin hukuki boyutlarını, en sık sorulan soruları ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alacağız.
Davadan Feragat Nedir?
HMK Madde 307’ye göre, davacının, dava konusu hakkından tamamen veya kısmen vazgeçmesi, feragat olarak tanımlanır. Bu durumda, mahkeme feragat edilen konuda davayı esastan reddeder. Feragat, davacının kendi isteğiyle yapabileceği bir işlemdir ve kesin hüküm etkisi yaratır. (HMK Madde 307/1)
Davadan Feragatın Hukuki Sonuçları
- Kesin Hüküm Etkisi: Feragat sonucunda, mahkeme davayı reddeder ve bu karar kesin hüküm niteliği taşır. Yani, aynı konuda tekrar dava açılamaz. Bu sonuç, davadan feragatın en önemli hukuki etkilerinden biridir. Feragat edilen hak, aynı davada yeniden talep konusu yapılamaz. (HMK Madde 307/2)
- Karşı Tarafın Rızası Gerekmez: Davacının feragat işlemi için davalının onayı veya mahkemenin ek bir kararı gerekmez. Feragat, tek taraflı bir irade beyanı ile gerçekleşir ve bu süreçte diğer tarafın onayı aranmaz. (HMK Madde 307/2)
- Masraflar: Feragat durumunda, davacı dava masraflarından sorumlu tutulabilir. Yargılama giderleri genellikle feragat eden tarafa yüklenir, ancak tarafların farklı bir anlaşma yapması durumunda bu kural değişebilir. (HMK Madde 326)
Davadan Feragat Edilmesinin Şartları
- Açık Beyan: Feragat, mutlaka açık ve net bir şekilde yapılmalıdır. Mahkemeye yazılı bir dilekçe sunulması veya duruşmada beyan edilmesi gerekir. Karışıklığa yol açacak, muğlak ifadeler içeren bir feragat beyanı geçersiz sayılabilir. (HMK Madde 119/1)
- Feragatin Zamansal Sınırı: Feragat, dava dosyası karara bağlanana kadar her aşamada yapılabilir. Ancak, kararın kesinleşmesinden sonra feragat beyanı geçerlilik kazanmaz. (HMK Madde 307)
- Serbest İrade: Davacının feragat kararı serbest iradesine dayanmalı, herhangi bir baskı veya yanıltıcı etki altında olmamalıdır. Eğer feragatin baskı altında yapıldığı ispatlanırsa, bu durum feragatin geçersiz sayılmasına yol açabilir. (HMK Madde 27)
Davadan Feragat Dilekçe Örneği
….. MAHKEMESİNE
Dosya No: …/…
DAVACI:
İsim-Soyisim
T.C. Kimlik Bilgileri: …
Adres: …
DAVALI:
İsim-Soyisim
T.C. Kimlik Bilgileri: …
Adres: …
KONU: Davadan feragat talebimiz hakkında.
AÇIKLAMALAR:
[Esas No] ile görülmekte olan [Dava Konusu] sunulan davadan, tamamen/kısmen feragat ettiğimizi bildiriniz. Gereğini arz ederim.
HUKUKİ SEBEPLER:
HMK Madde 307-312 ve diğer ilgili hükümler.
NETİCE-İ TALEP:
Davadan feragat talebimizin kabulüne ve artan avans ve harçların tarafıma iadesine karar verilmesini arz ederim.
Tarih: …/…/…
Davacı:
İsim-Soyisim
İmza
Davadan Feragatın Geri Alınması Mümkün mü?
Hayır, davadan feragat tek taraflı bir hukuki işlem olup, kesin hüküm etkisi taşır. Bu nedenle, bir kere feragat edildiğinde geri alınması mümkün değildir. (HMK Madde 307/2)
Feragat, Karşı Tarafın Yararına Delil Oluşturur mu?
Feragat bir davada karşı tarafın lehine kesin bir delil niteliği taşır ve bu durum karşı tarafı hukuki olarak güçlendirir. (HMK Madde 188/1)
Feragat ile Vazgeçme Aynı Şey midir?
Feragat ve vazgeçme farklı kavramlardır. Feragat, dava konusu haktan tamamen vazgeçmeyi ifade ederken, vazgeçme dava sürecinden geri adım atmayı ifade edebilir. (HMK Madde 307 ve 123)
Davadan Feragat Hangi Durumlarda Tavsiye Edilir?
Davacının haklılık oranını düşük gördüğü durumlarda veya uzun yargı sürecinden kaçınmak istediği hallerde feragat bir çözüm olabilir. (HMK Madde 307)
HMK Madde 307 şu şekilde düzenlenmiştir:
“(1) Feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.
(2) Feragat, davalının rızasına bağlı değildir ve kesin hüküm etkisi doğurur.”
Davadan feragat, hukuk davalarında kritik bir kararı ifade eder ve HMK Madde 307 kapsamında çok açık kurallara bağlıdır. Bu yüzden, feragat kararı almadan önce hukuki danışmanlık almak ve tüm ihtimalleri değerlendirmek önemlidir. Bu işlem, dava sürecini kısaltma ve masraflardan kaçınma gibi faydalar sağlasa da kesin hüküm etkisi nedeniyle geri dönüşü olmayan bir adımdır.
Karar Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
